فن بیان و یا مهارتهای کلامی و سخنوری از آن دست مهارتهایی است که هر فرد در هر جایگا،، شرایط و سن و سالی باید به خوبی فرا بگیرد. سخن و کلامی که هر فرد به زبان میآورد علاوه بر محتوای آن در ظاهر نیز باید جذابیت و گیرایی داشته باشد تا بر تاثیر کلام بیافزاید. آنچه شنیده می شود تاثیر مستقیمی بر مخاطب یا مخاطبان شما دارد. یک کلام خوب باید، شمرده، رسا، روشن، بلیغ، فصیح، و جذاب باشد. در این مقاله به اتفاق شما کاربران هاو کن یو 8 مورد از مهارتهایی که کمک میکند فن بیان خوب و کلامی تاثیر گذار داشته باشید را مرور میکنیم.
برای بهبود فن بیان به حرف زدن خودتان گوش دهید
درست است. این کار وحشتناک است! اما هیچچیز مثل گوش کردن به صحبتهای خودتان نمیتوانند آن تیکهای کلامی اضافی را خاموش کند. صدای خودتان را در حین یک مکالمه طبیعی ضبط کنید. مثلاً یکی از تماسهای کنفرانسیتان را بازپخش کنید یا به گفتوگوی تلفنی ضبطشده با یک دوست گوش کنید. یا می توانید در ویس های که در شبکههای اجتماعی ارسال میکنید با دقت گوش کنید. به موارد فنی مانند کلمات پرکننده مکث (آواهایی مانند ام… آه…)، شفاف صحبت کردن، یکنواخت صحبت کردن، جملات طولانی و پیدرپی و همچنین هر عادتی که ناراحتکننده به نظر میرسد، گوش کنید. شناسایی مشکل اولین گام در جهت برطرف کردن آن است. ضمن گوش دادن و تکرار این کار سعی کنید لیستی از مواردی که باید اصلاح شوند تهیه کنید. در این مسیر از کمک دیگران نیز میتوانید کمک بگیرید.
بخشی از فن بیان خوب در گروِ کنترل سرعت بیان کلمات است
مطمئن نیستید که آیا خیلی سریع یا خیلی آهسته صحبت میکنید؟ پس این کار را امتحان کنید: یک متن ۱۶۰ کلمهای را در فایل ورد کپی کنید. آن را با صدای بلند و با سرعت معمولی گفتوگویتان بخوانید و در همین حین صدایتان را ضبط کنید. خواندن آن چقدر طول میکشد؟ طبق گفته کارول فلمینگ، نویسندهی کتاب It’s the Way You Say It، خواندن چنین متنی باید حدود یک دقیقه طول بکشد. او میگوید در هر دقیقه از یک مکالمه عادی ۱۵۵ تا ۱۷۵ کلمه باید ادا شود. اگر اطلاعات زمینهای را از بر میخوانید یا در حال خلاصه کردن چیزی هستید، سرعت را بالا برده و اگر در حال توضیح دادن مطلب فنیتری هستید، سرعت را پایین بیاورید.
Filler Words ها را حذف کنید
Filler Words همان اصوات و کلمات بی معنی هستند که به تواتر حین صحبت کردن در میان مکث،های خود استفاده میکنید. (امم، آآ ، عههه و ..) اگر نمیدانید چگونه بهتر صحبت کنید شاید به خاطر این است که بیشازحد درگیر کلماتی همچون «اممم»، «مثلاً»، «آه» میشوید.Selena Rezvani که مطالعات زیادی دراین رابطه انجام داده است اشاره میکند که بهجای این کلمات، واژههای گذار سریعتر به کار ببرید واژه ها، جملات و عبارتهای معنی داری که صحبت شما را زیبا، روان و جذاب تر می کند. طبق گفته او یکی از کاربردهای «ام…» این است که به مخاطب شما نشان دهد که هنوز صحبتتان به پایان نرسیده است و باید افکارتان را جمعوجور کنید و مجددا ادامه دهید. جایگزینهای بهتری برای این عبارت میتواند این موارد باشد: «بیایید با این موضوع ادامه دهیم…»، «موضوع مهم دیگر این است که…» و «بگذارید موضوع را به فلان چیز تغییر دهیم…» و عبارت هایی که شما خود از پیش می تواند مشخص و تمرین کنید.
نحوه و نوع به پایان رساندن جملات و کلام بسیار مهم است
با تلاش آگاهانه در راستای تلفظ کامل هر هجای کلمه، از منمن کردن و بیان ضعیف اجتناب کنید. کلمات پایانی را با همان شمردگی و صلابت ادا کنید. آنها را نیمه کاره رها نکنید . برای آن ها ارزش ویژه ای قائل باشید. پس حواستان باشد که توجه ویژهای به بیان کلمات آخر جملاتتان داشته باشید. تاثیر کلمات پایانی بیشتر از سایر کلمات است. باید سعی کنید به همان صورت که کلام خود را ادا کردهاید به همان خوبی هم آن را به پایان برسانید. این مورد از ویژگی های یک فن بیان خوب است.
فن بیان، لحن، سرعت و نوع بیان سخنوران حرفه ای را بررسی و زیر نظر بگیرید
شکی نیست که بخشی از فرایند بهبود فن بیان ناشی از شنیدن و زیر نظر گرفتن سخنرانان تواناست. آیا به یکچیز الهامبخش نیاز دارید؟ یک برنامه رادیویی یا پادکستی که از گوش دادن آن لذت میبرید را پیدا کنید و سخنان گویندهی آن را تجزیهوتحلیل کنید. چنین گویندهای احتمالاً تمامی تیکهای کلامی خود را از بین برده است و میتواند در شناسایی الگوی مؤثر سخنوری به شما کمک کند. همچنین میتوانید به سخنرانی های افراد برجسته که تجربه زیادی در سخنوری مخصوصا در جمع های مختلف دارند گوش فرا دهید.
با اعتمادبهنفس حرف بزنید
چگونه خوب صحبت کنید؟ با اعتمادبهنفس حرف بزنید. بدون شک یکی از مهارت های جانبی که به فن بیان و سخنوری شما می کند داشتن اعتماد به نفس کافی و پرورش آن است.بدون اعتماد به نفس کارتان سخت می شود. حتی اگر در پشت تلفن حرف میزنید میزان اعتمادبهنفس شما روی نحوه دریافت ایدههای شما توسط فرد تأثیرگذار است. با نگهداشتن چانهتان بهموازات زمین و صاف نشستن، کاری کنید که تارهای صوتیتان منبسط شوند و از تکان دادن بیشازحد سرتان خودداری کنید.
قبل از صحبت کردن فکر کنید
شاید مهمترین ترفند برای خوب صحبت کردن این باشد که بدانید در مورد چه چیزی صحبت میکنید. داشتن یک ایده شفاف ازآنچه میخواهید بگویید به شما اجازه میدهد افکارتان را سازماندهی کنید و یک ساختار منسجم برای صحبتهایتان داشته باشید. این کار بسیار ساده است.
به نقاط ضعف خود بپردازید و تمرین را فراموش نکنید
پس از شناسایی نقاط ضعف خود، برنامهای در جهت برطرف کردن آنها داشته باشید. یک راهکار این است که در هرروز به موضوع خاصی بپردازید. مثل روز دوشنبه را به حذف کردن کلمات پرکننده ی مکث و روز سهشنبه را به کامل کردن جملاتتان اختصاص دهید. فرایند را هر هفته تکرار کنید تا اینکه شفاف صحبت کردن برایتان تبدیل به یک عادت شود.